Wandeling door Haarlem: wandelroute langs hofjes en hotspots

Ja, Haarlem is een prachtige stad. Dat horen we vaak en dat vinden wij als Haarlemmers zelf ook. We zijn trots op onze stad, met haar rijke historie en zo veel mooie bezienswaardigheden. Wil je even lekker naar buiten, maar heb je het met de bekende wandelroutes wel een beetje gehad? Volg dan deze van ons! Gegarandeerd dat je veel nieuwe dingen ziet en te weten komt. Van de Heiliglanden tot aan de Jopenkerk, met daartussen de mooie Vijfhoek. Hofjes, mooie straatjes en leuke weetjes; het zit er allemaal in. We gaan zigzaggen, we gaan een flink stuk wandelen, maar dat is het dubbel en dwars waard. Veel wandelplezier!

Duur van de wandeling: ongeveer 1 uur tot 1,5 uur (afhankelijk van je eigen tempo en hoeveel koffietjes je gaat halen!).

Blend, het startpunt.

Belangrijk:

Houd ook tijdens het wandelen rekening met de coronamaatregelen vanuit het RIVM. Op sommige plekken is druk en bij een specifiek hofje mogen er slechts drie mensen het hofje betreden.
Wanneer je een hofje binnenloopt, houd dan rekening met de bewoners. Het is natuurlijk, naast een pareltje van Haarlem, ook gewoon iemands woonplaats. Dit staat meestal ook wel bij het hofje zelf, maar voor de zekerheid…

Start – De Heiliglanden en het centrum

Blend, Kleine Houtstraat 138. Je start de dag met een lekker kopje koffie van Blend. Of een warme chocolademelk. Of zelfs vegan hot chocolate, dat kan ook. Drink je bakkie op of neem het mee, we gaan starten!
Je loopt de Kleine Houtstraat in en gaat direct rechts naar de Patiëntestraat. Gelijk al zo’n prachtig Haarlems straatje met leuke huizen. Leuk Haarlems detail: Haarlem is de enige stad waar huisnummers worden aangegeven met rood of zwart. Zo zie je in deze straat bijvoorbeeld ook 9 zwart (beneden) en 9 rood (boven). Aan het einde van de straat ga je links naar de Korte Hofstraat en daarna direct rechts naar de Lange Hofstraat.
Nu ben je in de De Witstraat. Niet per se de mooiste straat van Haarlem, maar die heb je er ook tussenzitten! Aan je rechterhand zie je de Kampervest en aan je linkerhand vind je aan het einde van de straat parkeergarage De Kamp, met DeDAKKAS erboven op. Perfect voor een mooi uitzicht en een drankje; een absolute aanrader. Je gaat rechtsaf en dan zie je ter hoogte van huisnummer 17-29 aan de linkerkant een steegje, hier ga je in. Zo kom je uit bij de Rozemarijnsteeg.
Aan je rechterhand vind je huisnummer 24, de ingang van een hofje: Essenhof. Dit is een stilteplek, dus houd daar even rekening mee. Een hofje waar je snel voorbijloopt en dat niet echt direct opvalt, dus daarom echt een leuke ontdekking.

De Lange Hofstraat.

De Rozemarijnsteeg (links) en de ingang van het Essenhof (rechts).

Essenhof

Je gaat verder. Loop door de andere poort naar buiten, zo kom je in de Essenstraat. Ga hier linksaf en pak de eerste rechtsaf. Voordat je rechtsaf gaat, sta je voor parkeergarage de Kamp. Zeer praktisch, maar niet de mooiste toevoeging aan de stad. Vergeet dus niet dat bovenin dus een horecapareltje zit. Eenmaal rechtsaf geslagen, kom je in de Burretstraat, waar je ’t Spaarne al kunt zien. Loop door naar de Turfmarkt. Daar kijk je mooi over het Spaarne uit, met rechts de welbekende ‘Verfrollerbrug’ en links té veel moois om op te noemen. Om toch een poging te wagen: in de verte de St. Bavo kerk, de Melkbrug, de prachtige herenhuizen aan de overkant en check vooral wat je zelf ziet. Sta hier even stil en geniet van Haarlem.
Op de Turfmarkt vind je veel leuke horeca, zoals Fishbar Monk en Roast Bistro Haarlem. Ook lekker bereikbaar met de bus, want die stopt hier veel. Je gaat verder, linksaf, en loopt zo naar de Gedempte Oude Gracht. Zoals de naam het al zegt: dit was een oude stadsgracht. Hij werd gedempt in de 19e eeuw door een onverwachte bijwerking van de drooglegging van het Haarlemmermeer. Nu staat het meer bekend als een grote, centrale straat in Haarlem, waar je vroeger wist dat het de bushalte was waar je voor de V&D moest stoppen.
Als je linksaf gaat, naar de Gedempte Oude Gracht, zie je Wolkers voor je; ook een leuke spot om een lekkere lunch te scoren. Iets verderop zie je aan je rechterhand Soellaart; een mooie local winkel voor alles wat met outdoor en wintersport heeft te maken. En dus ook wandelen!
Je gaat al snel linksaf, naar de De Witstraat en direct rechtsaf naar de Groendaalsteeg. Simpelweg een mooi steegje met aan het einde een mooie ‘groene kraag’. Goed voor de Instagram fotootjes.

Een prachtig uitzicht over het Spaarne, vanaf de Turfmarkt.

Een leuke hotspot: Wolkers.

Dan ben je in de Kleine Houtstraat. Deze straat heeft ook een deel zonder leuke boutiques, maar met minstens zoveel historie. Rechts om de hoek zie je restaurant Olivijn; een van de drie sterrenrestaurants in Haarlem. Vroeger zat hier restaurant ML, dat nu weer op de oude plek van Stempels zit (Klokhuisplein). Toch ga je linksaf. Je loopt door tot je aan je rechterhand een grote poort ziet (Gasthuispoort). Als je wilt en/of nog geen koffie hebt gehad, kun je dan ook meteen even een bakkie scoren bij Mica; heerlijke koffie.
Ga door de poort naar de Egelantiertuin (open van 13:00 tot 18:00); de ‘achtertuin’ van het oude Egelantier ziekenhuis aan de Gasthuissingel. Leuk om even stil te staan en om je heen te kijken; groen, oude woningen, nieuwe woningen en dus ook de Egelantier. Wanneer je dit kleine (soort van) hofje uitloopt, ga je via de Zonnesteeg rechtdoor en loop je tegen de Omvalspoort aan.
De unieke, smalle poort valt meteen op en doet het ook goed bij de toeristen. Ook leuk voor de kattenliefhebbers (net als ik) is dat je een klein trappetje ziet aan de rechterkant. Dit is dus een trap voor katten waarvan de baasjes een bovenwoning bezitten. Als je verder doorloopt, kom je halverwege de poort een soort minidorpje van woningen tegen; de bewoners in de Omvalspoort.

De Gasthuispoort.

De Egelantiertuin.

De Omvalspoort.

De smalle doorgang van de Omvalspoort en (!!!) het leuke kattentrappetje.

Loop rechtdoor zodat je bij het mooie Klein Heiligland uitkomt en loop linksaf door tot je bij, vind ik, de mooiste steeg van Haarlem uitkomt: de Ravelingsteeg. Prachtige klinkers en een mooie kleine bocht naar links. Loop er zelf doorheen, zou ik zeggen, om weer op het Groot Heiligland terecht te komen en daarna (rechts) naar het Frans Hals Museum te lopen. Natuurlijk een dikke aanrader, dat hoef ik verder niet toe te lichten. Het museum in combinatie met de proveniershuisjes er tegenover vormt een prachtig gezicht.
Loop via de Gasthuisvest naar rechts om weer het Klein Heiligland in te gaan. Iets verderop, ter hoogte van het Cultuurhuis (nr. 84) zie je een paar schilderkunsten aan je rechterhand op de muren van het Frans Hals Museum, heel erg mooi. Verderop zie je aan je linkerhand ook een prachtig hofje. Neem even de tijd om door het stenen raam te kijken naar de mooie architectuur.
Onderweg naar de Grote Houtstraat! Ga links de Cornelissteeg in, de verbindende weg tussen de Grote Houtstraat en het Klein Heiligland. Tsja, de Grote Houtstraat; dé winkelstraat van Haarlem. De grootste, maar niet de meest authentieke, met vrijwel alleen grote namen. Daarom blijf je hier ook niet zo lang en loop je naar een van de mooiste hofjes in Haarlem; het Proveniershofje. Ga linksaf richting de bloemenkraam. Achter de bloemenkraam en links naast de winkel Aap & Poes vind je de ingang van het Proveniershofje.
Veel mensen lopen een rondje in dit hofje, maar weten niet dat je er ook ‘aan de achterkant’ uit kunt (tussen huisnummer 144n en 144nl)en zo uitkomt op het Nieuwe Kerksplein. Maar loop vooral het rondje eerst en kijk naar die leuke woningen en het groen in het midden. Leuk weetje: voorheen stond hier een vrouwenklooster.

De Ravelingsteeg.

Het Frans Hals Museum en de prachtige huizen er tegenover.

De ingang van het Proveniershofje.

Het prachtige Proveniershofje.

De Vijfhoek

Na je rondje in het Proveniershofje ga je er aan de achterkant uit (tussen huisnummer 144n en 144nl) en kom je in ‘de Jordaan van Haarlem’: de Vijfhoek. Prachtige unieke woningen, een mooie kerk, relatief veel groen en natuurlijk Café de Vijfhoek.
Aangekomen bij het Nieuwe Kerksplein ga je links, met de kerk mee, en nog een keer links de Korte Houtstraat in; wellicht de groenste straat van Haarlem, of in ieder geval van de Vijfhoek! Bezoek dit straatje eens in de lente of zomer en je kijkt je ogen uit. Dan weer even snel door de Grote Houtstraat om de eerste links te gaan. Hier kun je de kerk van het Nieuwe Kerksplein namelijk erg mooi zien. Niet verrassend dat je dan dus in de Kerkstraat staat! Ook deze straat heeft weer een mooie mix van appartementen, met die prachtige ornamenten.
Loop links voorbij de Korte Houtstraat de Korte Annastraat in; weer zo’n mooie, groene straat. Vervolg je route naar de Popelingstraat; een typisch ‘Vijfhoek’ straatje met kleine, knusse appartementen met veel groen. Kijk vooral even bij nummer 5; prachtige huizen met een gedeelde mini-binnentuin (let op: dit is wel privéterrein, dus niet naar binnen gaan!). Ga aan het einde rechts de Oude Raamstraat in en bekijk vanuit de mooie hoek de nóg mooiere kerk van het Nieuwe Kerksplein; een plaatje. Volg de weg waar je je op bevindt tot je vanzelf tegen Café de Vijfhoek aanloopt. Je vindt dit café op de kruising van vijf wegen en daar is ook de wijk naar vernoemd: de Vijfhoek. Ik zal je de straatnamen besparen, want die kun je zelf wel vinden als je daar staat.

De Kerkstraat.

De prachtige Korte Houtstraat.

Het knooppunt van de vijf hoeken van de wijk, met café De Vijfhoek.

Loop door naar de Breestraat; een bedrijvig straatje met favorieten als restaurant Brick, koffiefavoriet NATIVE en voor wat groens: Klavertje Vijf. Ga dan linksaf de Gierstraat in; één van de Gouden Straatjes van Haarlem. Weet je de anderen ook te benoemen? Zeker een Gouden Straatje waard vanwege de toffe, lokale winkels. Op de hoek van de botermarkt vind je bijvoorbeeld Drifter; een toffe fashion store waar je ook een lekker bakkie kunt scoren. Over goede bakkies scoren: je bent nu op de Botermarkt. Heerlijk, wanneer het weer mag, om een alcoholische versnapering te nuttigen op het zonnige terras. Maar voor nu ook een mooi plein om wat lekkers te scoren bij Mogador.
Vanaf Mogador loop je nog een klein rondje door de Vijfhoek. Links van Mogador vind je de Korte Bogaardstraat. Die loop je door naar de Lange Bogaardstraat, waar je linksaf gaat en direct de eerste afslag rechts neemt naar de Wester Bogaardstraat (al die Boogaardstraten…). Daarna weer rechts door de Vlamingstraat om op de Barrevoetestraat uit te komen. Vind hier een van de beste pizza’s van Haarlem: Casa di Papi. Ook ’t Hofje van Loo is leuk om hier te zien en wederom voor de kattenliefhebbers: het Kattencafé.

Koffie halen bij de dames van Mogador!

De Botermarkt.

Doelen, Raaks en borrelen!

Ga voordat je de Botermarkt weer oploopt, linksaf naar de Gasthuisstraat en wellicht heb je dan geluk om in het begin wat mooie tulpen te scoren aan je rechterhand. De meesten kennen deze straat, omdat er de ingang van de bibliotheek zit.
Loop lekker rechtdoor om wat leuke winkels tegen te komen. Ga je bij de Zuiderstraat rechtsaf, dan kom je lunchroom Frenchie tegen. Loop je rechtdoor via de straat Achterlangs (dus niet achterlangs, maar de straat Achterlangs!) en vind daar Home Stock. Een toffe interieurwinkel; niet goedkoop, wel mooi spul.
De Raaks ligt nu voor je voeten. Ga linksaf bij Home Stock om zo door de Drossestraat te lopen. Je komt nu uit op Hortusplein, bekend van Haarlems’ trots: de Jopenkerk. Kun jij je nog herinneren dat dit plein vroeger dus een bovengrondse parkeergarage was? Aardig opgeknapt inmiddels!
Loop vanaf het plein met de Albert Heijn aan je rechterhand door de Jacobstraat om uit te komen op Raaks. Hier ga je links om aan het einde rechtsaf te gaan op de Zijlvest langs het water.

En natuurlijk: de Jopenkerk!

Je loopt door tot de brug aan je linkerhand en cafe’s aan je rechterhand. Dan vind je ook een straat aan je rechterhand: de Zijlstraat. Een leuk straatje met unieke winkels, cafe’s en pokebowls.
Zie dan verder op aan je linkerhand ‘De Frietkamer’; heerlijke friet die je zeker een keer geprobeerd moet hebben. We gaan daar niet rechtdoor, maar linksaf naar de Witte Herenstraat om het Frans Loenenhofje te bekijken. Een stiekeme parel die ik ook onlangs pas heb ontdekt. Loop iets verder dan het gebouw dat op een kerk lijkt tot je voor een zwart hek staat. Deze gaat open door op de groene knop links te drukken. Niet trekken aan het hek dus! Let op dat in dit hofje (het Lutherse Hofje) hier maar drie mensen aanwezig mogen zijn vanwege COVID-19.
Dan ben je bijna aan het einde van alle bezichtigingen en loop je met een mooie boog terug naar het startpunt. Ga via Kraaienhorst naar Nassauplein om naar de Nieuwe Gracht te gaan. Hier kun je nog even genieten van deze mooie, brede gracht.
Loop langs de Kinderhuisvest richting het zuiden, naar de Raaks en het Patronaat. Over het water zie je rechts de Hasselaersbuurt; mooie grote huizen in een rustige wijk, die toch praktisch gezien in het centrum ligt.
Als je eenmaal wat meer naar het zuiden bent gelopen, kom je op de kruising van de Zijlstraat en de Zijlvest. Hier vind je cafés de Zwaan en Het Wapen van Bloemendaal. Heerlijke plekjes om na te genieten van de wandeling!

Het Lutherse Hofje.